Κρίση και σήψη. Και η διέξοδος;

Ο Ευτύχης Μπιτσάκης στην "Αριστερά!" και ο Γ. Δελαστίκ στο "Έθνος" γράφουν για τις εκλογές και την Αριστερά:

Οι εκλογές έγιναν σε μια περίοδο κρίσης και σήψης

Κρίση: παρακμή του παραγωγικού τομέα της οικονομίας. Η υλική παραγωγή αντιπροσωπεύει μόλις το 15% του ΑΕΠ. Αποβιομηχάνιση. Καταστροφή της ημιορεινής και της ορεινής οικονομίας. Αντίστοιχα, άνθιση των παρασιτικών επαγγελμάτων και αύξηση της ανεργίας, της υποαπασχόλησης, της προσωρινής απασχόλησης κ.λπ. Μια νέα γενιά της περιπλάνησης ζει με το μόνιμο άγχος της ανεργίας. Η ΝΔ, μέσα στα νεοφιλελεύθερα δόγματα, συνέχισε την εκποίηση του κρατικού τομέα της οικονομίας, ακόμα και κερδοφόρων επιχειρήσεων όπως ο ΟΤΕ, τα λιμάνια κ.λπ. Συνέπεια, μεταξύ άλλων, αυτής της καταστροφικής πολιτικής, ήταν η αύξηση του δημόσιου χρέους και η διεύρυνση του φαύλου κύκλου του δανεισμού. Αυτά ως προς την οικονομία. Αντίστοιχα συνεχίστηκε η ενδοτική και αδιέξοδη πολιτική στα λεγόμενα εθνικά θέματα: Κυπριακό (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ ήταν υπέρ του διχοτομικού σχεδίου Ανάν), αποτελμάτωση του θέματος της ονομασίας της FYROM που έχει ντε φάκτο καθιερωθεί ως Μακεδονία, ενδοτική στάση στο θέμα της εισόδου της Τουρκίας στην ΕΕ. Συνολικά, αποτελμάτωση και παρακμή υπό το έμβλημα της νεοφιλελεύθερης "ανάπτυξης" που έχει οδηγήσει σε παροξυσμό τις κληρονομημένες και τις νέες αντινομίες της ελληνικής κοινωνίας.

Σήψη: Η αναρχική και ληστρική ανάπτυξη συμπορεύτηκε, σε αμοιβαίο αλληλοκαθορισμό, με τη σήψη του πολιτικού συστήματος, της κυρίαρχης τάξης και του κρατικού μηχανισμού: Το "λιγότερο κράτος" άσκησε όλα αυτά τα χρόνια μια αδίστακτη πολιτική υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου. Κράτος, μεγάλο κεφάλαιο, εργολάβοι, ΜΜΕ, συγκρότησαν ένα πλέγμα αδιαφανών σχέσεων, προϊόν των οποίων ήταν ο βόρβορος των σκανδάλων των τελευταίων ετών: ομόλογα, Βόνταφον, Ζίμενς, Βατοπέδιο, υπουργοί μπλεγμένοι στα σκάνδαλα και άλλα μικρότερα ων ουκ έστιν αριθμός.

Και ο λαός; Απογοήτευση, αγανάκτηση, ξεσπάσματα χωρίς μέλλον και επιστροφή στα παραδοσιακά κόμματα της αστικής τάξης. Η ήττα της ΝΔ ήταν προδιαγεγραμμένη, όπως και η νίκη του ΠΑΣΟΚ. Περίπου το 85% των πολιτών που έφτασαν μέχρι την κάλπη, ψήφισαν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Βέβαια το ΠΑΣΟΚ δεν αντιπροσωπεύει το 44% του εκλογικού σώματος, ούτε η ΝΔ το 34%, δοθέντος ότι σχεδόν το ένα τρίτο των πολιτών δεν πήγαν να ψηφίσουν. Τι αντιπροσωπεύει όμως το υψηλό ποσοστό αποχής; Ένα ποσοστό οφείλεται στην αδιαφορία. Αλλά το μεγαλύτερο ποσοστό (πόσο;) εκφράζει απογοήτευση και αδιέξοδη διαμαρτυρία. Ποιες μπορεί όμως να είναι, προοπτικά, οι συνέπειες αυτής της στάσης; Του "Τίποτα δεν γίνεται", "Όλοι ίδιοι είναι" κ.λπ.; Απογοήτευση, αποβλακωτικός ρόλος των περισσότερων ΜΜΕ, αποπροσανατολιστικός ρόλος των ιδεολογικών μηχανισμών του κράτους, κλίμα ξενοφοβίας και αναπτυσσόμενος ρατσισμός, αποσάθρωση των κοινωνικών σχέσεων και αντίστοιχη κυριαρχία του αστικού ατομισμού και του αστικού χυδαίου υλισμού, όλα αυτά τα φαινόμενα ιδεολογικής παρακμής επωάζουν το αυγό των ακροδεξιών και νεοφασιστικών κινημάτων. Η άνοδος του ΛΑΟΣ θα ξυπνήσει τα λαϊκά στρώματα και τη διανόηση από τη σημερινή καταστροφική υπνηλία;

Το ΠΑΣΟΚ. Η παράδοση των κούφιων λόγων

Η νίκη του ΠΑΣΟΚ ήταν προβλέψιμη. Μετά από τα ντιμπέιτ και συνολικά με την προεκλογική "σύγκρουση" των δύο κομμάτων, κατά την οποία ουσιαστικά θίχτηκαν τα μεγάλα προβλήματα, ο νέος πρωθυπουργός, συνεχίζοντας την λαμπράν οικογενειακήν παράδοσιν, δήλωσε προκαταβολικά: Γυρίζουμε σελίδα! Νέα πορεία! Σήμερα ξεκινάμε για να χτίσουμε την Ελλάδα που θέλουμε! Για μια Ελλάδα που θα μας κάνει όλους περήφανους! Δηλαδή; Τόσα χρόνια εξουσία δεν έκαναν τίποτα; Και τώρα τι θα κάνουν με το καρκίνωμα της Αθήνας και την αποκέντρωση της παραγωγικής δραστηριότητας; Με την αναζωογόνηση της υπαίθρου; Θα συνεχιστεί η εκποίηση του κρατικού πλούτου, η οποία εγκαινιάστηκε επί ΠΑΣΟΚ; Θα ιδρυθούν στη χώρα μας ξένα "πανεπιστήμια"; Θα επιτραπεί η λειτουργία των δήθεν κολεγίων, θα διαλυθούν τα ερευνητικά κέντρα της χώρας; Συνολικά, θα συνεχιστεί η καταστροφική "ανάπτυξη" σε βάρος "των δύο μόνιμων πηγών του πλούτου, της γης και των ανθρώπων" (Μαρξ); Θα συνεχιστεί η καταστροφή της ισορροπίας του μεταβολισμού της κοινωνίας με το ανόργανο σώμα της, τη φύση; Από την άλλη πλευρά: Τι θα γίνει με το αδιέξοδο του Κυπριακού; Με τα σχεδόν τετελεσμένα της FYROM; Με την Τουρκία να κατέχει μέρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέλους της ΕΕ, και ταυτόχρονα να διεκδικεί την είσοδό της στην Ευρώπη των πολυεθνικών; Και η Ελλάδα θα συνεχίσει να μετέχει στους νεοϊμπεριαλιστικούς πολέμους;

Το ΠΑΣΟΚ απέφυγε να πάρει σαφή θέση σ’ αυτά τα κεφαλαιώδη προβλήματα. Η ασάφεια δεν ήταν τυχαία. Το "σοσιαλιστικό" ΠΑΣΟΚ έχει επιλέξει το στρατόπεδό του. Θα κάνει κάποιες κινήσεις και παραχωρήσεις σε δευτερεύοντα ζητήματα, για να ικανοποιήσει (;) τη λαϊκή βάση του. Συνολικά θα παραμείνει δέσμιο των νεοφιλελεύθερων δογμάτων.

Και η Αριστερά;

Γιατί σ’ αυτή την περίοδο της κρίσης, της παρακμής και της σήψης η Αριστερά δεν μπόρεσε να εμπνεύσει τα θύματα της αστικής πολιτικής; Σημείωσα μια σειρά ιδεολογικούς παράγοντες. Αλλά η ψήφος είναι πάντα, σωστά ή λάθος, τελική. Δέστε το χρώμα (μπλε) στο χάρτη του Ψυχικού, της Εκάλης και της Πεντέλης. Αλλά οι εργάτες και οι αγρότες; Η παρασιτική οικονομία μας έχει εκθρέψει ένα σημαντικό στρώμα μικροαστών. Αυτοί θα μείνουν κολλημένοι στη ΝΔ και στο ΛΑΟΣ, ή θα ψηφίσουν ΠΑΣΟΚ, ελπίζοντας καλύτερες μέρες. Γενικότερα ο καπιταλισμός δίνει ευκαιρίες ακόμα και σ’ ένα ποσοστό εργατών. Στόχος του εργάτη, έλεγε ο Λένιν, είναι να περάσει στο στρώμα των μικροαστών. Ο μικρομεσαίος αγρότης εξάλλου αγωνίζεται για να διατηρήσει και να αυξήσει το "έχει" του. Όλα αυτά δεν ευνοούν την Αριστερά. Αλλά η στασιμότητά της (λίγο πάνω από το 12%) δεν οφείλεται μόνο σ’ αυτά τα "αντικειμενικά" αίτια. Η κατάρρευση του σοσιαλιστικού στρατοπέδου εκλόνισε την πίστη στη δυνατότητα να οικοδομηθεί μια σοσιαλιστική κοινωνία. Και η πολυδιασπασμένη ελληνική Αριστερά, χωρίς στρατηγική και με πάγιες εμφύλιες διαμάχες, δεν μπορεί να εμπνεύσει και να κινητοποιήσει τις "μάζες".

Η κοινωνία δεν απονεκρώθηκε

Παρόλα αυτά η ελληνική κοινωνία δεν είναι νεκρή. Απόδειξη οι απεργίες, τα κινήματα, η άνθιση ενός λαϊκού και προοδευτικού πολιτισμού. Η ευθύνη των ηγεσιών της Αριστεράς είναι και σήμερα ιστορική: Θα σταματήσουν τον εμφύλιο; Θα εγκαινιάσουν κοινή δράση και ταυτόχρονα τον πολιτικό και θεωρητικό διάλογο, με προοπτική την ανάπτυξη της θεωρίας και τη δημιουργία προϋποθέσεων για ουσιαστικές συγκλίσεις και στρατηγικές συμμαχίες με στόχο τον σοσιαλισμό;

Ευτύχης Μπιτσάκης


Η Αριστερά έχασε στις εκλογές
Γράφει ο Γιώργος Δελαστίκ

Η... «εκατομμυριούχος Αριστερά» δεν υφίσταται πλέον. Το ένα εκατομμύριο ψήφοι που είχαν πάρει στις βουλευτικές εκλογές του 2007 όλα μαζί τα κόμματα και οργανώσεις της Αριστεράς (ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ και εξωκοινοβουλευτικές ομάδες) αποτελεί γλυκιά ανάμνηση του παρελθόντος για τους οπαδούς τους.

Την Κυριακή που μας πέρασε η «περιουσία» της Αριστεράς σε ψήφους υπέστη αξιοσημείωτη... «διόρθωση» στο χρηματιστήριο εκλογικών αξιών και συρρικνώθηκε στις 880.000 ψήφους. Από την πτώση αυτή κανείς δεν βγήκε τελικά ωφελημένος, ούτε καν στην ενδοαριστερή αντιπαράθεση. Δεν άλλαξε ο εσωτερικός συσχετισμός δυνάμεων στους κόλπους της Αριστεράς, καθώς όλες ανεξαιρέτως οι συνιστώσες της υπέστησαν μείωση και μάλιστα ισόποση από πολιτική σκοπιά, αν και ελαφρά αποκλίνουσα από πλευράς μαθηματικών μεγεθών.

Το ποσοστό του ΚΚΕ, της αδιαφιλονίκητης ηγεμονικής δύναμης του χώρου, μειώθηκε από 8,15% το 2007 σε 7,54% σήμερα. Αυτό μεταφράζεται σε απώλεια περίπου εξήντα έξι χιλιάδων ψήφων: από 583.000 που είχε πάρει το 2007, έπεσε στις 517.000. Εχασε, δηλαδή, περίπου το 11% της εκλογικής του δύναμης.

Αναλογικά, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε σοβαρότερες απώλειες, καθώς το ποσοστό του μειώθηκε από 5,04% σε 4,60%. Είχε πάρει 361.000 ψήφους το 2007, έπεσε στις 315.000 σήμερα, χάνοντας περίπου σαράντα πέντε χιλιάδες ψήφους - σχεδόν το 13% της εκλογικής του απήχησης.

Από τη συνολική πτωτική τάση της Αριστεράς δεν γλίτωσε ούτε ο μικρόκοσμος των εξωκοινοβουλευτικών οργανώσεων. Το 2007 αυτός ο χώρος είχε συγκεντρώσει λίγο πάνω από 50.000 ψήφους, τώρα έπεσε γύρω στις 46.000 - μια απώλεια ψήφων της τάξης του 8%.

Οι αριθμοί είναι άκρως αποκαλυπτικοί και ακαταμάχητοι, αλλά οι ηγεσίες των κομμάτων της Αριστεράς προσπαθούν μετεκλογικά να τους αγνοήσουν προκειμένου να προσδώσουν... αισιόδοξα χαρακτηριστικά στην εκλογική υποχώρηση. Πολιτικά αντιληπτή η προσπάθεια αυτή, αλλά σαφώς διαστρεβλωτική της πραγματικότητας.

Το ΚΚΕ -του οποίου η εκλογική επίδοση παραμένει υψηλή για κομμουνιστικό κόμμα ευρωπαϊκής χώρας- επιχειρεί να πείσει τους οπαδούς του ότι «άντεξε» σε κάποια επίθεση εναντίον του που όμως κανένας καλόπιστος παρατηρητής δεν διαπίστωσε. Η ηγεσία του δεν δείχνει να προβληματίζεται μήπως στη μείωση της εκλογικής του απήχησης έπαιξε ρόλο η τάση απομόνωσής του από όλον τον υπόλοιπο κόσμο της Αριστεράς, ή αν η στάση του στα γεγονότα του Δεκέμβρη το αποξένωσε από πολλούς ανένταχτους αριστερούς.

Θέατρο του παραλόγου, όμως, θυμίζουν οι... πανηγυρισμοί του ΣΥΡΙΖΑ για τη μικρή έκταση της ήττας του. Είναι απολύτως κατανοητό να πανηγυρίζει η δεξιά πτέρυγα του ΣΥΝ για την ανάκτηση εκ μέρους της του πολιτικού ελέγχου του κόμματος και τη θεαματική επικράτησή της στην Κοινοβουλευτική Ομάδα. Οχι, όμως, και να παρουσιάζει περίπου ως... θρίαμβο την πτώση του εκλογικού ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ! Αλλο πράγμα η δικαιολογημένη ανακούφιση για το ότι η εσωτερική κρίση του ΣΥΡΙΖΑ και του ΣΥΝ δεν οδήγησε σε εκλογικό καταποντισμό και άλλο πράγμα η αποσιώπηση της ήττας και η στρέβλωση της πραγματικότητας.

Οσο για την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά, η ανάδυση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ως ηγεμονικής δύναμης αυτού του μικρόκοσμου με 0,36% και 25.000 ψήφους, αισθητά μπροστά από το δεύτερο ΚΚΕ (μ-λ) που πήρε 0,15% και 10.000 ψήφους, σηματοδοτεί μεν αξιοσημείωτες ανακατατάξεις, όχι όμως και διεύρυνση της εκλογικής απήχησης του χώρου της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς.

ΣΟΒΑΡΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
Δεκέμβρης, κρίση δεν την ωφέλησαν

Προβληματίζει ιδιαίτερα το γεγονός ότι η Αριστερά στο σύνολό της δεν κατόρθωσε ούτε καν να συγκρατήσει το ποσοστό που είχε πάρει το 2007, πέφτοντας από το 13,2% στο 12,14%. Είναι προφανές ότι καμιά αριστερή συνιστώσα δεν κατόρθωσε να κεφαλαιοποιήσει εκλογικά κάτι είτε από την κοινωνική έκρηξη της νεολαίας του περσινού Δεκέμβρη είτε από την παγκόσμια οικονομική κρίση του καπιταλισμού. Αν τόσο σημαντικά γεγονότα δεν οδηγούν σε πολιτική και εκλογική ενίσχυση της Αριστεράς, τότε είναι εξόφθαλμο ότι υπάρχει τεράστιο πρόβλημα στην ικανότητα της σύγχρονης Αριστεράς να εκφράζει πολιτικά την κοινωνική διαμαρτυρία, πράγμα που ήταν αυτονόητο τον περασμένο αιώνα.