Μια πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση για το ζήτημα της δημοκρατίας και όχι μόνο:
Καθοριστικός παράγοντας η εξέλιξη της λαϊκής συνείδησης
του Χρίστου Καραμάνου
Το παρακάτω κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του Μετώπου Αλληλεγγύης και Ανατροπής ενώ εκτεταμένα αποσπάσματά του δημοσιεύθηκαν και στην εφημερίδα Δρόμος της Αριστεράς.
Μια γενικευμένη υποτίμηση του ζητήματος της Δημοκρατίας επικρατεί στο σύνολο σχεδόν της Αριστεράς. Η πραγματική Δημοκρατία αντί για βασική κατεύθυνση του πάλης του μαζικού λαϊκού κινήματος για την ανατροπή του τωρινού συστήματος, θεωρείται περίπου σαν ένα «πακέτο θεσμικών μεταρρυθμίσεων μέσα από τη συνηθισμένη κοινοβουλευτική οδό». Σε αυτήν την αφυδατωμένη θεώρηση της Δημοκρατίας που κατά βάση προέρχεται από το χώρο της Ανανεωτικής Αριστεράς, έχουν προσχωρήσει όλες οι υπόλοιπες πτέρυγες της Αριστεράς, η ταξικιστική, η αντικαπιταλιστική, η περισσότερη ή λιγότερο ριζοσπαστική. Το ότι αυτό το «πακέτο θεσμικών μεταρρυθμίσεων μέσα από τη συνηθισμένη κοινοβουλευτική οδό» από ορισμένους θεωρείται σα σημαντική διεκδίκηση ενώ για τους υπόλοιπους μια τέτοια διεκδίκηση είναι ανούσια ή ακόμη και αποπροσανατολιστική, είναι μάλλον μια δευτερεύουσα μεταξύ τους διαφορά, πάνω στο θεμελιώδες κοινό υπόβαθρο της αφυδάτωσης της έννοιας της πραγματικής Δημοκρατίας.
Η λαϊκή συνείδηση απέναντι στο ειδικό καθεστώς
Σήμερα στην Ελλάδα ο λαός μέσα από μεγάλες κινητοποιήσεις εδώ και πολλούς μήνες στοχοποιεί το ειδικό καθεστώς που έχει εγκαθιδρυθεί στη χώρα, το καθεστώς της Τρόικας και των Μνημονίων, το καθεστώς της χούντας, της νέας κατοχής και της κοινωνικής εξόντωσης. Οι μεγάλες λαϊκές συγκεντρώσεις δονούνται από συνθήματα όπως «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία,-η Χούντα δεν τελείωσε το '73» ή «όχι νέα κατοχή–έξω οι τροϊκανοί». Καταλαβαίνει ο λαός ότι ουσιαστικά μας κυβερνά μια χούντα, ότι αποφάσεις για το μέλλον μας λαμβάνονται στις Βρυξέλλες, την Ουάσιγκτον και το Βερολίνο, ότι έχει καταλυθεί κάθε έννοια Δημοκρατίας και Ανεξαρτησίας, ότι για να πληρωθούν οι τοκογλύφοι δανειστές θα πρέπει να οδηγηθούμε εμείς και κυρίως οι επόμενες γενιές στον κοινωνικό Καιάδα. Παράλληλα ο λαός στοχοποιεί το σάπιο πολιτικό σύστημα της διαφθοράς, της διαπλοκής με την κάθε Siemens και της τυφλής υποταγής στα τελεσίγραφα των διεθνών τοκογλύφων και των ιμπεριαλιστών. Κυριαρχούν στις μεγάλες λαϊκές συγκεντρώσεις τα συνθήματα «κλέφτες, κλέφτες», «οι προδότες στο Γουδί», οι μούντζες απέναντι στη Βουλή –αλλά βέβαια και οι ελληνικές σημαίες, σα σύμβολο αντίστασης στην ταπείνωση, σα σύμβολο διεκδίκησης της εθνικής αξιοπρέπειας.
Όλα αυτά, ενώ απηχούν τη λαϊκή συνείδηση, ενώ είναι σε κάθετη ρήξη με το σχέδιο του ιμπεριαλισμού για την Ελλάδα, που υποτακτικότατα υλοποιεί ο ντόπιος μεγαλοαστισμός, δυστυχώς, είναι ξένα στη μεγάλη πλειοψηφία της Αριστεράς. Ένας λαός σε πορεία προς τον ξεσηκωμό μπορεί να φέρει μια μεγάλη, ριζική –και εφικτή- αλλαγή, μια Μεταπολίτευση του Λαού. Μια μεγάλη ανατροπή, με προμετωπίδα τη Δημοκρατία, την Ανεξαρτησία, την Επιβίωση και την απαλλαγή από τη θηλειά του χρέους.
Η Μεταπολίτευση του Λαού, είναι μια κατεύθυνση ρήξης με το σύστημα, μια κατεύθυνση λαϊκής αντίστασης και ανατροπής, που παράλληλα έχει έντονο και καθοριστικό το στοιχείο της μετάβασης: μετάβαση σε μια επαναστατική διαδικασία ή αν θέλετε, άνοιγμα, πρώτη φάση μιας επαναστατικής διαδικασίας.
Ο αδύναμος κρίκος
Ο αδύναμος κρίκος του συστήματος στην Ελλάδα σήμερα είναι αυτό το ειδικό καθεστώς που έχει εγκαθιδρυθεί στη χώρα, το καθεστώς των Μνημονίων και της Τρόικας, της χούντας, της νέας κατοχής και της κοινωνικής εξόντωσης. Το σύστημα δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς αυτό το «ειδικό καθεστώς». Ο λαός πάλι δεν μπορεί να επιβιώσει με αυτό το «ειδικό καθεστώς». Εδώ λοιπόν, η αντίθεση γίνεται οριακή και εκρηκτική. Εδώ εκφράζεται με τον πιο καθοριστικό τρόπο ο κάθετος διαχωρισμός ανάμεσα στις βασικές κοινωνικές δυνάμεις, το κεφάλαιο και την εργασία.
Στην Αριστερά όμως τι συμβαίνει; Άλλοι, λόγω συστημισμού, δεν θέλουν την ανατροπή, θέλουν ομαλές εξελίξεις, επικεντρώνουν όχι στον παλλαϊκό ξεσηκωμό αλλά πάση θυσία στις εκλογές αποδεχόμενοι να γίνουν ακόμη και με τους όρους τους συστήματος –π.χ. με καλπονοθευτικό σύστημα και με τα ΜΜΕ να συνεχίζουν λειτουργούν υπό τον έλεγχο των επιχειρηματικών ομίλων- πράγμα που προδικάζει σε μεγάλο βαθμό την ουσία του αποτελέσματος. Άλλοι πάλι, λόγω υποκειμενισμού, δεν θέλουν αυτήν την ανατροπή, μια ανατροπή με δημοκρατικό, ανεξαρτησιακό περιεχόμενο. Τους ξενίζει. Θέλουν μια ανατροπή όπως την είχαν εδώ και δεκαετίες στο μυαλό τους, «με μιας» του συνόλου του καπιταλιστικού οικοδομήματος, πράγμα το οποίο ούτε έγινε ποτέ στην ιστορία ούτε μπορεί να γίνει.
Το πολιτικό περιεχόμενο της Μεταπολίτευσης του Λαού
Το σχέδιο της Αριστεράς σήμερα οφείλει να καθοριστεί από την εξέλιξη της λαϊκής συνείδησης, όπου έχει πλέον κατοχυρωθεί η στοχοποίηση και του ειδικού καθεστώτος της χούντας, της νέας κατοχής και της κοινωνικής εξόντωσης καθώς και του σάπιου πολιτικού συστήματος. Αυτή η εξέλιξη, που δεν υπήρχε παλιότερα, είναι ένα νέο καθοριστικής σημασίας δεδομένο, καλεί στο να εντοπίσουμε πιο συγκεκριμένα ποιες είναι οι κεντρικές αιχμές –όχι βέβαια η ολοκληρωτική εκπλήρωση- του δημοκρατικού ανεξαρτησιακού προτάγματος σήμερα. Παρακάτω μια πρώτη προσέγγιση.
1. Το γκρέμισμα του καθεστώτος της Τρόικας και των Μνημονίων και των ντόπιων στηριγμάτων του με πρώτο το σάπιο πολιτικό σύστημα. Η πλήρης ακύρωση όλων των Συμβάσεων, όλων ρυθμίσεων, όλου του ξεπουλήματος του δημόσιου πλούτου, όλης της επίθεσης στη ζωντανή εργασία.
2. Η πολιτική καταδίκη, ακόμη όμως και η παραδειγματική δικαστική τιμωρία όλων όσων υπηρέτησαν από θέσεις ευθύνης αυτό το καθεστώς, αλλά και γενικότερα όλων όσων οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία. Ριζικό χτύπημα στην καθεστωτική σαπίλα, διαφθορά και διαπλοκή πολιτικού και επιχειρηματικού κόσμου. Κάθαρση του δημόσιου χώρου από τη διαφθορά, άμεση θεσμοθέτηση πρώτων βημάτων κοινωνικού ελέγχου (π.χ. όλες οι λειτουργίες, οι αποφάσεις, τα οικονομικά αποτελέσματα στο διαδίκτυο), παραπέρα διαμόρφωση δομών και λειτουργιών στην κατεύθυνση ενός «νέου δημόσιου» με κοινωνικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό και κοινωνικό έλεγχο.
3. Άμεση αποκατάσταση πολιτικών ελευθεριών του λαού, ελευθερία οργάνωσης του λαού και αποφασιστικά δικαιώματα στις μορφές που παίρνει αυτή. Μέτρα ώστε να μπορεί ο λαός να ασχολείται με τα κοινά, να «σηκωθεί από τον καναπέ», δημοψηφίσματα για όλα τα σημαντικά θέματα με αίτημα των πολιτών. Ελεύθερες διαδηλώσεις, σπάσιμο της κρατικής τρομοκρατίας, κατάργηση κατασταλτικών μονάδων, κατάργηση μυστικών υπηρεσιών και χαφιεδισμού. Ελεύθερος συνδικαλισμός, σπάσιμο της εργοδοτικής αυθαιρεσίας και τρομοκρατίας, απαγόρευση και διάλυση φασιστικών και παρακρατικών μηχανισμών.
4. Ελεύθερη πληροφόρηση και ενημέρωση, απαγόρευση στο μεγάλο κεφάλαιο να έχει ΜΜΕ, κοινωνικοποίηση των ΜΜΕ, άνοιγμα τους σε συνδικάτα, κοινωνικές οργανώσεις, λαϊκές δυνάμεις.
5. Δήλωση μη αναγνώρισης του Δημόσιου χρέους που βρίσκεται στα χέρια τραπεζών, αγορών, ΕΚΤ, ΔΝΤ, μεγάλων ιμπεριαλιστικών χωρών, ξένων και ντόπιων πλουτοκρατών, γιατί ακριβώς αυτοί είναι που ευθύνονται για το χρέος. Άμεση παύση πληρωμών στους τοκογλύφους δανειστές. Διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων και επιστροφή του κατοχικού δανείου. Διεκδίκηση επιστροφής πληρωμών από πανωτόκια της χρεομηχανής αλλά και από αποικιοκρατικές συμβάσεις σε βάρος του Δημοσίου.
6. Ελεύθερες και τίμιες εκλογές. Ανάδειξη Συντακτικής Συνέλευσης, που θα αποφασίσει το νέο Σύνταγμα, μέσα από μια παλλαϊκή δημοκρατική διαβούλευση.
7. Οργάνωση και κινητοποίηση του λαού, μέσα από πρωτότυπες μορφές δικτύωσης και αλληλεγγύης, για να δοθεί άμεση και πρακτική λύση στο ζήτημα της επιβίωσης. Άμεση αντιμετώπιση της φτώχειας, της πείνας, των επιδημιών και των αρρωστιών και του πολύπλευρου κοινωνικού αποκλεισμού. Να μη στερηθεί τα βασικά ούτε ένας άνθρωπος ούτε ένα παιδί ούτε ένας νέος εργαζόμενος ούτε ένας συνταξιούχος. Απαγόρευση των πλειστηριασμών για τα μικρά και μεσαία εισοδήματα. Πρώτα βήματα αποκατάστασης της ζωντανής εργασίας: Για όλους εργασία. Αξιοπρέπεια. Ασφάλιση και Πρόνοια.
8. Πέρασμα των τραπεζών σε δημόσιο έλεγχο –καθώς ήδη με τον πακτωλό των δις που σκανδαλωδώς τους έχουν δοθεί θα μπορούσαν να έχουν εξαγοραστεί από το δημόσιο (και μάλιστα … πολλές φορές). Ακόμη, δήμευση της περιουσίας όλων όσων λήστεψαν το δημόσιο πλούτο, είτε απολαμβάνοντας σκανδαλώδεις υπερτιμολογημένες κρατικές προμήθειες είτε παίρνοντας μίζες είτε μη πληρώνοντας φόρους κεφαλαίου (ακόμη και αυτούς τους ελάχιστους που προβλέπονται). Αναγκαστικά μέτρα (έλεγχος στην κίνηση κεφαλαίων, αναδρομική φορολόγηση μεγάλου κεφαλαίου, ακόμη και συλλήψεις κ.λπ.) προκειμένου να «γυρίσουν πίσω τα κλεμμένα» (ή όσο περισσότερα γίνεται από αυτά). Σε άμεση συσχέτιση: ανακούφιση των μικρών και μεσαίων νοικοκυριών από το βραχνά των ιδιωτικών χρεών.
9. Δρομολόγηση των πρώτων βημάτων της παραγωγικής ανασυγκρότησης, με στόχο την κάλυψη της εσωτερικής αγοράς, πρώτ’ απ’ όλα στον τομέα της διατροφής, της ενέργειας, του φάρμακου κ.λπ. Συγκράτηση όλου του επιστημονικού δυναμικού στη χώρα, όχι στη μετανάστευση του, αξιοποίηση του στην ανασυγκρότηση των παραγωγικών τομέων, των κοινωνικών τομέων και του τομέα της Έρευνας. Δασμολόγηση όλων των προϊόντων που προέρχονται από χώρες με εξευτελιστικές συνθήκες εργασίας.
10. Διεκδίκηση ισότιμης διεθνούς θέσης, αλληλεγγύη με όλους τους λαούς του κόσμου, περιφερειακές συνεργασίες ειδικά σε Μεσόγειο και Βαλκάνια, περιφρούρηση της εδαφικής ακεραιότητας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, άρνηση να χρησιμοποιείται η χώρα σαν ορμητήριο ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων με τις ξένες βάσεις και τις στρατιωτικές διευκολύνσεις.
Αμφίπλευρη αφυδάτωση της Δημοκρατίας
Όλο αυτό πλέγμα διεκδικήσεων και κατευθύνσεων, δεν αποτελεί ένα πακέτο «θεσμικών μεταρρυθμίσεων μέσα από τη συνηθισμένη κοινοβουλευτική οδό». Η κοινωνική αντιπαράθεση για την κατοχύρωση του, απέναντι στον ιμπεριαλισμό και τον αστισμό, θα είναι οξύτατη. Δεν μπορεί παρά να επιβληθεί μέσα από έναν παλλαϊκό ξεσηκωμό, μέσα από μεγάλους αγώνες και μεγάλες θυσίες.
Από την άλλη μεριά, μπροστά σε αυτήν τη δυνατότητα (ναι, πια μιλάμε για δυνατότητα!) είναι πραγματικά μεμψιμοιρία, να κριτακάρει κανείς ότι δεν στοχοποιείται συνολικά και «με μιας» το γκρέμισμα του καπιταλιστικού συστήματος στην Ελλάδα. Ναι, έτσι είναι. Αλλά τι απαντάμε; Πρώτον, είναι τεράστιο λάθος να εστιάζει κανείς π.χ. στη διαγραφή του χρέους, στην έξοδο από την ευρωζώνη, στις εθνικοποιήσεις και στην αναδιανομή του κοινωνικά παραγόμενου πλούτου, και να «ξεχνά» (!) τις πολιτικές προϋποθέσεις. Να αγνοεί δηλαδή το γκρέμισμα του ειδικού καθεστώτος και του σάπιου πολιτικού συστήματος. Και επιπλέον να το θεωρεί σαν κάτι απλό, ανούσιο, ίσως και ενσωματώσιμο. Πρόκειται για οικονομισμό, σωστότερα για οικονομισμό στο τετράγωνο! Δεύτερο, είναι άκρατος υποκειμενισμός να θεωρεί κανείς σα μικρής σημασίας αυτό το τεράστιο βήμα στη λαϊκή συνείδηση, τη στοχοποίηση του ειδικού καθεστώτος και του σάπιου πολιτικού συστήματος. Και να ζητά να δικαιωθεί η υποκειμενική του υπερ-επαναστατική φρασεολογία για συνολική ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος «με μιας», αδιαφορώντας αν αυτό μπορεί να κατοχυρωθεί στη λαϊκή συνείδηση. Και για ποια δικαίωση μιλάμε όταν, με αδιαφορία για τα ίδια τα δεδομένα της πραγματικότητας, μιλούσαν (όχι πλέον) για ιμπεριαλιστική Ελλάδα! Μια αντίληψη που δεν επέτρεπε –είκοσι και πλέον χρόνια- να δουν το ρόλο του χρέους και της χρεομηχανής, να δουν την παραγωγική αποδιάρθρωση που έφερνε η ευρωποποίηση της χώρας, να δουν ότι η εξάρτηση από την Ε.Ε. οδηγούσε στο να ληστεύεται η χώρα από το ιμπεριαλιστικό διευθυντήριο με μια μεγάλη αφαίμαξη πόρων, να δουν την ορμητική διείσδυση στη χώρα ξένου κεφαλαίου σε όλους τους στρατηγικούς τομείς, να δουν ότι η Δημοκρατία διαρκώς αφυδατωνόταν και η πολιτική εξουσία συγκεντρωνόταν όλο και περισσότερο στα πλανηταρχικά και υπερεθνικά ιμπεριαλιστικά κέντρα, να συγχέουν τον πατριωτισμό με τον (ακριβώς αντίθετο του) εθνικισμό και να μιλάνε για εθνικοπατριωτισμό. Τρίτο, είναι στενόμυαλη ιδεοληψία να μην αντιλαμβάνεται κανείς ότι ένας λαός, εξεγερμένος και πεισμωμένος, ανοίγοντας το δρόμο για την πολιτική, οικονομική και κοινωνική διέξοδο της χώρας, πετυχαίνοντας αυτό που σήμερα θέλει και ποθεί, τη Μεταπολίτευση του Λαού, στη συνέχεια θα μπορεί να ανοίξει ακόμη βαθύτερες προοπτικές και δεν θα είναι καθόλου εύκολο να τον σταματήσουν οι συστημικές δυνάμεις.
Σύνθημα ζύμωσης η απόσχιση από την Ε.Ε.
Να απαντήσουμε σε μια ακόμη ένσταση. Είναι δυνατόν να υπάρξει πραγματική Δημοκρατία παραμένοντας η Ελλάδα μέσα στην Ε.Ε., ρωτάνε ρητορικά ορισμένες δυνάμεις της Αριστεράς. Άρα ως προϋπόθεση για την κατάκτηση της πραγματικής Δημοκρατίας θα έπρεπε να μπαίνει η απόσχιση από την Ε.Ε. Αυτό θα ήταν σωστό, μόνο που το ζήτημα που μας απασχολεί τίθεται λίγο διαφορετικά. Δεν συζητάμε για τις προϋποθέσεις και το περιεχόμενο της πλήρους κατάκτησης της πραγματικής Δημοκρατίας. Κάτι τέτοιο αφορά όχι τη φάση στην οποία βρισκόμαστε –για την ακρίβεια μάλιστα ούτε καν βρισκόμαστε αλλά επιδιώκουμε μέσα από πολλούς αγώνες να βρεθεί το λαϊκό κίνημα- αλλά μια πολύ πιο προωθημένη κατάσταση. Μπορούμε να εκτιμήσουμε ότι η πλήρης κατάκτηση της Δημοκρατίας και της Ανεξαρτησίας θα έρθει μέσα στην περίοδο του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού της κοινωνίας και μάλιστα όχι στις αρχικές αλλά στις ώριμες φάσεις αυτής της διαδικασίας. Πριν τη διαμόρφωση και την εμπέδωση κοινωνικών συνθηκών που χαρακτηρίζονται από την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, από την πολιτική εξουσία των εργαζομένων του χεριού και του μυαλού, από την ύπαρξη αυτοδύναμης παραγωγικής βάσης της οικονομίας, από την ολοκληρωτική επίλυση της αντίθεσης εργασιών διεύθυνσης και εργασιών εκτέλεσης, από την ολοκληρωτική εξάλειψη της εμπορευματικής παραγωγής και του νόμου της αξίας, από ένα νέο τύπο εργαζομένου και πολίτη μέλους της κοινωνίας, πριν από τη διαμόρφωση και εμπέδωση όλων αυτών των κοινωνικών συνθηκών, μπορούμε άραγε να μιλάμε για ολοκληρωτική κατάκτηση της Δημοκρατίας και της Ανεξαρτησίας; Προφανώς όχι. Συνεπώς δεν είναι λογικό να θέτουμε ερωτήματα, ενστάσεις, αντιρρήσεις, στη σημερινή τακτική που μπορεί να ακολουθηθεί, με βάση κριτήρια που αφορούν επόμενες και πολύ πιο προωθημένες φάσεις της κοινωνικής εξέλιξης, όπως π.χ. θέτοντας σήμερα το κριτήριο της ολοκληρωτικής κατάκτησης της Δημοκρατίας και της Ανεξαρτησίας. Κάνοντας λοιπόν κάποιος κριτική ότι με βάση αυτό το κριτήριο θα έπρεπε σήμερα στους βασικούς στόχους του λαϊκού κινήματος να περιλαμβάνεται η απόσχιση από την Ε.Ε. κάνει απλά λάθος. Μπερδεύει διαφορετικές φάσεις. Αντιμετωπίζει το σήμερα με κριτήρια του αύριο.
Για να επανέλθουμε στο σήμερα, αυτό που ισχυριζόμαστε είναι ότι οι κεντρικές αιχμές –όχι η ολοκληρωτική εκπλήρωση- του δημοκρατικού και ανεξαρτησιακού προτάγματος, όπως αυτές που προαναφέρθηκαν, είναι αφενός «κοντινές» στη λαϊκή συνείδηση αφετέρου σε ρήξη με την πολιτική του ιμπεριαλισμού και του αστισμού. Και τα δύο αυτά κριτήρια πρέπει να τα λαμβάνουμε υπόψη, όχι μόνο το ένα επιλεκτικά, γιατί είναι ο συνδυασμός τους που ορίζει μια κατεύθυνση αποφασιστικής δράσης του μαζικού λαϊκού κινήματος. Αυτό που προηγουμένως ονομάσαμε Μεταπολίτευση του Λαού. Στις τωρινές συνθήκες και στο δοσμένο επίπεδο λαϊκής συνείδησης, η απόσχιση από την Ε.Ε. δεν είναι ανάμεσα στους άμεσους στόχους του μαζικού λαϊκού κινήματος, στην κατεύθυνση για τη Μεταπολίτευση του Λαού. Γιατί; Γιατί πολύ απλά ακόμη δεν έχει κατοχυρωθεί στη λαϊκή συνείδηση, γιατί ακόμη ο λαός δεν είναι πεισμένος.
Σίγουρα έχει υποστεί σημαντική φθορά στη λαϊκή συνείδηση ο ευρωπαϊσμός η κυρίαρχη ιδεολογία του αστισμού. Σίγουρα ένα σημαντικό τμήμα του λαού έχει καταλάβει ότι του έχουν πει χοντρά ψέματα για την Ενωμένη Ευρώπη, την ΟΝΕ, το ευρώ. Σίγουρα αγανακτεί με την στάση της κυρίαρχης δύναμης στην Ε.Ε., της Γερμανίας. Όμως ακόμη, η ευρω-τρομοκρατία περνάει. Παραμένει το πιο ισχυρό οχυρό του αστισμού. Και δεν είναι απόλυτη προϋπόθεση να «πέσει» αυτό το οχυρό για υπάρξει η ανατροπή του ειδικού καθεστώτος. Μπορεί να «πέσει» και μετά. Αυτό διδάσκουν οι μεγάλες λαϊκές κινητοποιήσεις στις 28 Οκτώβρη και στις 12 Φλεβάρη. Εκτός του ότι η ίδια η Ε.Ε. μπορεί «πριν» να διώξει την Ελλάδα.
Ας το δούμε και με αριθμούς. Υπάρχει σήμερα ένα περίπου 40% του πληθυσμού που κρίνει αρνητικά την Ε.Ε., πολύ περισσότερο από το αντίστοιχο ποσοστό πριν 3 χρόνια. Το ποσοστό αυτό συρρικνώνεται αρκετά, γύρω στο μισό, όταν τίθεται ζήτημα εθνικού νομίσματος. Συνεπώς στο ζήτημα της Ε.Ε. υπάρχει μια θετική μεταβολή σε σχέση με παλιότερα αλλά παραμένει αρκετά μειοψηφική μια αντι-ΕΕ αντίληψη. Αντίθετα, στο ζήτημα της έγκρισης της Δανειακή Σύμβασης, πάνω από 75% του λαού είναι ισχυρά αντίθετος. Πλημμύρισαν οι δρόμοι και οι πλατείες από ένα πρωτοφανές σε όγκο και αποφασιστικότητα λαϊκό ποτάμι στις 12 Φλεβάρη που ζητάει την ανατροπή του ειδικού καθεστώτος της χούντας, της νέας κατοχής, της κοινωνικής εξόντωσης καθώς και του σάπιου πολιτικού συστήματος. Θέλει αυτήν την ανατροπή. Που αν την πετύχει, αλλάζει συνολικά την ροή των πολιτικών πραγμάτων, έρχεται μια νέα μεταβατική κατάσταση, η Μεταπολίτευση του Λαού, ένας νέος πολιτικός συσχετισμός με πρωταγωνιστή έναν ξεσηκωμένο λαό. Στο πλαίσιο αυτής της νέας κατάστασης, θα κατοχυρωθούν πολλά από τα λαϊκά αιτήματα, παράλληλα η αστική τάξη θα χάσει την απόλυτη εξουσία της, ο λαός θα προσπαθεί να κατοχυρώσει την πραγματική Δημοκρατία και την Ανεξαρτησία, η αστική τάξη θα αντισταθεί σε αυτό, οι ιμπεριαλιστές θα εκβιάζουν, όλοι μαζί οι αντιδραστικοί θα προσπαθούν να περισώσουν το σύστημα. Προφανώς θα τεθούν νέα, πιο προωθημένα, ζητήματα, θα προκύψουν νέα, πιο «πυρηνικά» πεδία αντιπαράθεσης ανάμεσα στις βασικές κοινωνικές δυνάμεις. Μόνο που πλέον ο λαός θα μπορεί από καλύτερους όρους να δίνει τη μάχη, έχοντας γκρεμίσει βασικούς πυλώνες του συστήματος (πολιτικό προσωπικό, ιδιωτικά κανάλια, κρατική καταστολή, εργοδοτική αυθαιρεσία κ.λπ.).
Είναι λοιπόν περισσότερο από φανερό ότι σήμερα ο αδύναμος κρίκος του συστήματος στην Ελλάδα είναι το ειδικό καθεστώς των Μνημονίων και της Τρόικας, της χούντας, της νέας κατοχής και της κοινωνικής εξόντωσης. Η Μεταπολίτευση του Λαού είναι ακριβώς ο κριός για να σπάσει αυτός ο αδύναμος κρίκος. Απέναντι λοιπόν σε έναν λαό που διψά για μια μεγάλη ανατροπή με δημοκρατικό και ανεξαρτησιακό περιεχόμενο, τι θα πει η Αριστερά; Ότι καλή η ανατροπή αλλά είσαι λαέ ακόμη ανώριμος, πρέπει να ωριμάσεις και να καταλάβεις ότι πρέπει να θέσεις ζήτημα εξόδου από την Ε.Ε. και μετά να δικαιούσαι να ξεσηκωθείς; Αυτό θα πει; Προφανώς όχι. Ουδείς τολμά καν να ψελλίσει αυτή τη σκέψη, άσχετα με το γεγονός ότι ενδεχομένως ενυπάρχει σε κάποιες αντιλήψεις. Και σε αυτό ενδεχομένως οφείλεται το ότι η Αριστερά δεν δούλεψε για την ανατροπή της νέας Δανειακής Σύμβασης πλατιά μέσα στο λαό, ενωτικά και κυρίως έγκαιρα, καθώς τα δεδομένα ήταν γνωστά ήδη από τις 26 (για το σύστημα) και τις 28 Οκτωβρίου (για το λαό).
Για να ξαναγυρίσουμε στο ζήτημα της απόσχισης από την Ε.Ε. Όλα τα προηγούμενα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η Αριστερά οφείλει να κάνει δουλειά υποδομής, να κάνει κατά βάση δουλειά ζύμωσης, ειδικά μέσα στο πιο αγωνιστικό τμήμα του λαού, απέναντι στην Ε.Ε. και τον ευρωπαϊσμό. Αλλά δεν σημαίνουν ότι πρέπει η Αριστερά να θέτει την απόσχιση από την Ε.Ε. ως προϋπόθεση για τη συγκρότηση ενός παλλαϊκού Μετώπου για τον παλλαϊκό ξεσηκωμό. Στην περίοδο που βρισκόμαστε το σύνθημα της απόσχισης από την Ε.Ε. είναι σύνθημα ζύμωσης και όχι κεντρικό σύνθημα δράσης για το λαϊκό κίνημα. Ας σημειώσουμε εδώ ότι «τα συνθήματα δράσης αφορούν στόχους που έχουν κερδίσει, έχουν πείσει, τις μάζες και ζητούν να τις κινητοποιήσουν για την «άμεση» κατάχτηση αυτών των στόχων, ενώ τα συνθήματα ζύμωσης εκφράζουν στόχους ικανούς να κερδίσουν μάζες (και όχι μόνο τα πιο συνειδητά στοιχεία) εργαζομένων, στις συγκεκριμένες κάθε φορά συνθήκες. Μπορούν να κερδίσουν, αλλά δεν έχουν ακόμα κερδίσει, γι’ αυτό και χρειάζεται να 'δουλευτούν' για να πείσουν». Για παράδειγμα, οργανώνοντας τη συγκέντρωση στο Σύνταγμα στις 12 Φλεβάρη και μέσα στην ίδια τη συγκέντρωση δεν μπορεί το κεντρικό σύνθημα να είναι «εμπρός λαέ, έξω απ’ την Ε.Ε.» ή «Ευρώπη σοσιαλιστική», όπως μονότονα φώναζαν ορισμένες ντουντούκες, ακόμη και την ώρα που έπεφταν δακρυγόνα.
Χρειάζεται ακόμη να επισημάνουμε την αντίφαση ότι το ζήτημα της απόσχισης από την Ε.Ε. σα κεντρικό σύνθημα δράσης του λαϊκού κινήματος, τίθεται χωρίς όλο το προηγούμενο διάστημα, αλλά και σήμερα, να έχει γίνει ουσιαστική δουλειά για να «πειστεί» ο λαός, να αποκαλυφθεί η προπαγάνδα του ευρωπαϊσμού και να αναδειχθούν οι δυνατότητες μιας άλλης πορείας έξω από τις ράγες της ευρωποποίησης. Ούτε το ζήτημα της ροής των πόρων από την Ελλάδα προς την Ε.Ε. ούτε η παραγωγική αποδιάρθρωση, η εισβολή ξένου κεφαλαίου και η χρεομηχανή ως συνέπειες της Ε.Ε. αναδείχθηκε ούτε η ΟΝΕ και το Σύμφωνο Σταθερότητας στοχοποιήθηκαν ούτε η ακύρωση της Δημοκρατίας και της Ανεξαρτησίας αναδείχθηκε. Αυτή η δουλειά θα έπρεπε να γίνει και πρέπει να γίνει. Και μάλιστα να μην περιορισθεί «στεγνά» σε συνθήματα, όπως γίνεται σήμερα, καθώς έτσι ελάχιστοι πείθονται. Αλλά πρέπει να στηριχτεί με τεκμηρίωση, με επιχειρήματα, με πειστικό λόγο. Αν είχε γίνει με αυτούς τους όρους μια μαζική δουλειά τα προηγούμενα χρόνια, τότε ίσως σήμερα το ζήτημα της απόσχισης από την Ε.Ε. να είχε πολύ ευρύτερη απήχηση. Δυστυχώς όμως μια διαδεδομένη παράδοση στην Αριστερά είναι να αρκούμαστε στα συνθήματα, να αδιαφορούμε για τα επιχειρήματα, και πάνω απ’ όλα να φροντίζουμε πρωταρχικά για το πώς να διαχωριζόμαστε και να αδιαφορούμε για το πως να έχουμε κοινή δράση με πραγματικά μαζική επιρροή στη συνείδηση του λαού.
Συμπέρασμα
Συμπερασματικά το αίτημα για πραγματική Δημοκρατία δεν είναι ένα «πακέτο θεσμικών μεταρρυθμίσεων μέσα από τη συνηθισμένη κοινοβουλευτική οδό» αλλά ένα πολύ προωθητικό, αντισυστημικό αίτημα, «κοντινό» στη λαϊκή συνείδηση. Πετυχαίνοντας αυτό που είναι σήμερα το πιο προχωρημένο σημείο του ορατού ορίζοντα, τη Μεταπολίτευση του Λαού και κάνοντας όλη την αναγκαία δουλειά ζύμωσης και υποδομής μέσα έναν λαό που βρίσκεται σε αναβρασμό (π.χ. συνολική ρήξη με ιμπεριαλισμό, ΝΑΤΟ, Ε.Ε., ευρώ, δυνατότητα παραγωγικής ανασυγκρότησης και αυτοδύναμης ανάπτυξης, νέα κοινωνική υπευθυνοποίηση, νέα σχέση ατομικού-συλλογικού, νέου τύπου οργάνωση της παραγωγής όχι με βάση το κέρδος κ.λπ.), τότε και μόνον τότε, ανοίγονται σε επόμενη φάση νέες μεγάλες δυνατότητες βαθύτερης αντιπαράθεσης με το σύστημα της εξάρτησης, της εκμετάλλευσης και του πολέμου.
Πρόκειται για μια εφικτή πορεία. Θα συνεχίσει άραγε η Αριστερά να την υποτιμά;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου